Κεντρικοί τραπεζίτες και προβλέψεις για επιτόκια

6/5/2024    

Του Κώστα Μήλα*

Το τελευταίο διάστημα συζητείται ευρέως το ακόλουθο ερώτημα: έχει έννοια να δημοσιοποιούν οι κεντρικοί τραπεζίτες τις προβλέψεις τους για τα επιτόκια πολιτικής; Σημειώνω εδώ ότι από την περίοδο κατά την οποία ο Μπεν Μπερνάνκε ήταν στο «τιμόνι» της Fed, τα μέλη της Νομισματικής Επιτροπής των ΗΠΑ, άρχισαν να δίνουν στη δημοσιότητα τις προβλέψεις τους σε βάθος 2-3 ετών.

Το τελευταίο διάστημα συζητείται ευρέως το ακόλουθο ερώτημα: έχει έννοια να δημοσιοποιούν οι κεντρικοί τραπεζίτες τις προβλέψεις τους για τα επιτόκια πολιτικής; Σημειώνω εδώ ότι από την περίοδο κατά την οποία ο Μπεν Μπερνάνκε ήταν στο «τιμόνι» της Fed, τα μέλη της Νομισματικής Επιτροπής των ΗΠΑ, άρχισαν να δίνουν στη δημοσιότητα τις προβλέψεις τους σε βάθος 2-3 ετών.

Το τελευταίο διάστημα συζητείται ευρέως το ακόλουθο ερώτημα: έχει έννοια να δημοσιοποιούν οι κεντρικοί τραπεζίτες τις προβλέψεις τους για τα επιτόκια πολιτικής;

Σημειώνω εδώ ότι από την περίοδο κατά την οποία ο Μπεν Μπερνάνκε ήταν στο «τιμόνι» της Fed, τα μέλη της Νομισματικής Επιτροπής των ΗΠΑ, άρχισαν να δίνουν στη δημοσιότητα τις προβλέψεις τους σε βάθος 2-3 ετών. Πρόκειται για το καλούμενο «Fed-style dot plot», όπου η κάθε κουκκίδα, σε βάθος χρόνου, αντιστοιχεί στην ανώνυμη πρόβλεψη επιτοκίου κάθε μέλους της Fed.

Το συγκεκριμένο θέμα ήρθε στο προσκήνιο και πάλι τον Απρίλιο του 2024, όταν ο Μπεν Μπερνάνκε δημοσίευσε το πόρισμά του σε σχέση με την (α)καταλληλότητα των μοντέλων της Τράπεζας της Αγγλίας να προβλέπουν με ικανοποιητικό τρόπο τον πληθωρισμό στη Μεγάλη Βρετανία. Ο Μπερνάνκε αποφάσισε να μην προτείνει την υιοθέτηση του «Fed-style dot plot» από την Τράπεζα της Αγγλίας.Ο δε διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, αναφέρθηκε στο επίμαχο θέμα με διπλωματικό τρόπο. Δήλωσε, μεν, ότι δεν απορρίπτει την ιδέα (οι κεντρικοί τραπεζίτες της ΕΚΤ να δημοσιοποιούν τις προβλέψεις τους) αλλά, ταυτόχρονα, αναρωτήθηκε πόσο εύκολα μπορούν να προβλεφθούν τα επιτόκια, όταν αρκετά δύσκολα προβλέπεται ο πληθωρισμός.

Για να δούμε το συγκεκριμένο θέμα πιο αναλυτικά. Ας πάρουμε, για παράδειγμα, τα μοντέλα της Τράπεζας της Αγγλίας. Αυτά προβλέπουν τόσο τον ρυθμό ανάπτυξης όσο και τον πληθωρισμό σε βάθος διετίας – τριετίας, βασιζόμενα στις προβλέψεις επιτοκίων πολιτικής από τις χρηματοοικονομικές αγορές. Οπως όμως επισήμανα πρόσφατα στο London Business Review blog της London School of Economics, οι αγορές έχουν αστοχήσει τραγικά στην πρόβλεψη των επιτοκίων πολιτικής από το 2006 μέχρι σήμερα. Πράγματι, μεταξύ 2006-2022 οι αγορές υπερεκτίμησαν, κατά μέσον όρο, τα επιτόκια σε βάθος διετίας κατά 1,07 ποσοστιαίες μονάδες. Από το 2022 μέχρι σήμερα και εν μέσω αυξανόμενου γεωπολιτικού ρίσκου (βλέπε πόλεμο Ουκρανίας – Ρωσίας και πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς), οι αγορές υποεκτίμησαν τα επιτόκια πολιτικής κατά 3,28 ποσοστιαίες μονάδες!!!

Από τη στιγμή που χρησιμοποιούνται οι λανθασμένες προαναφερθείσες προβλέψεις στα μοντέλα της Τράπεζας της Αγγλίας, λογικό είναι και οι προβλέψεις πληθωρισμού να «βγαίνουν» λανθασμένες. Σημειώνω εδώ ότι και η ΕΚΤ χρησιμοποιεί προβλέψεις επιτοκίων από τις αγορές στα δικά της οικονομετρικά μοντέλα.

Πόσο εύκολα μπορούν να προβλεφθούν τα επιτόκια, όταν αρκετά δύσκολα προβλέπεται ο πληθωρισμός;

Αν λάβουμε υπόψη τα παραπάνω, λογικό λοιπόν δείχνει να δημοσιοποιούν οι κεντρικοί τραπεζίτες (έστω με ανώνυμο τρόπο) τις δικές τους προβλέψεις επιτοκίων. Και τούτο επειδή καλύτερες, σε σχέση με εκείνες των αγορών, προβλέψεις επιτοκίων θα οδηγήσουν σε πιο εύστοχες προβλέψεις πληθωρισμού.

Λογικά, λοιπόν, τα μοντέλα της Τράπεζας της Αγγλίας (και εκείνα της ΕΚΤ) θα μπορούσαν να προβλέπουν πληθωρισμό και ανάπτυξη με βάση τον μέσο όρο προβλέψεων επιτοκίων από τα μέλη της αντίστοιχης Νομισματικής Επιτροπής.

Εδώ υπάρχει ένα θέμα. Τα μέλη της Νομισματικής Επιτροπής καλούνται να αποφασίσουν τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή (ήτοι σήμερα) το βέλτιστο επιτόκιο πολιτικής το οποίο θα επαναφέρει, σε βάθος δύο ετών, τον πληθωρισμό στον στόχο του 2%. Δεν καλούνται να αποφασίσουν, σήμερα, τόσο το βέλτιστο επιτόκιο πολιτικής του σήμερα όσο και τα βέλτιστα επιτόκια πολιτικής σε βάθος διετίας.

Μάλλον, λοιπόν, δεν κρίνεται θεμιτό οι κεντρικοί τραπεζίτες να προβλέπουν τα μελλοντικά επιτόκια, αφού σε τελική ανάλυση η μεγάλη αυξομείωση του γεωπολιτικού ρίσκου ενδεχομένως να αλλάξει τη γνώμη τους από τη μια στιγμή στην άλλη…

*Ο κ. Κώστας Μήλας είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool.

Πηγή

Διαβάστε περισσότερα »

Η φορολόγηση των πολυεθνικών

6/5/2024

Του Σταύρου Πετριδίσογλου*

Στις 5 Απριλίου 2024 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο νόμος 5100/2024, ο οποίος ενσωματώνει στην ελληνική νομοθεσία την οδηγία του Συμβουλίου της Ε.Ε. 2022/2523 για την εξασφάλιση ενός παγκόσμιου ελάχιστου επιπέδου φορολογίας για τους ομίλους πολυεθνικών επιχειρήσεων αλλά και τους εγχώριους ομίλους μεγάλης κλίμακας (Pillar II).

Ο νέος νόμος εφαρμόζεται σε εγκατεστημένες στην Ελλάδα επιχειρήσεις που είναι μέλη ομίλου πολυεθνικών επιχειρήσεων (ΠΕ) ή εγχώριου ομίλου μεγάλης κλίμακας, οι οποίες περιλαμβάνονται στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της τελικής μητρικής οντότητας με ετήσια έσοδα άνω των 750 εκατ. ευρώ για τουλάχιστον δύο από τα τέσσερα οικονομικά έτη που προηγούνται του υπό εξέταση οικονομικού έτους (έτος αναφοράς).

Ορισμένες οντότητες, όπως οι κρατικές οντότητες, οι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί, τα συνταξιοδοτικά ταμεία κ.ά., εξαιρούνται από την εφαρμογή των διατάξεων του νόμου.

Ο νόμος διασφαλίζει ένα ελάχιστο επίπεδο φορολογίας μέσω της επιβολής ενός συμπληρωματικού φόρου, ο οποίος υπολογίζεται ανά δικαιοδοσία και οφείλεται όταν ο πραγματικός φορολογικός συντελεστής της δικαιοδοσίας υπολείπεται του 15%. Ο συμπληρωματικός φόρος καλύπτει τη διαφορά ανάμεσα στον πραγματικό φορολογικό συντελεστή και στον ελάχιστο συντελεστή 15%.

Ο νέος νόμος ακολουθεί σε γενικές γραμμές την οδηγία της Ε.Ε. 2022/2523 για το ελάχιστο επίπεδο φορολογίας και εισάγει τρεις μηχανισμούς φορολόγησης, α) τον κανόνα συμπερίληψης εισοδήματος (ΚΣΕ), β) τον κανόνα υποφορολογημένων κερδών (ΚΥΚ) και γ) έναν εγχώριο συμπληρωματικό φόρο (ΕΣΦ). Επιπλέον υιοθετούνται κανόνες ασφαλούς λιμένα για την ελάφρυνση των επιχειρήσεων, ιδίως κατά τα πρώτα χρόνια εφαρμογής του Pillar II, οι οποίοι προβλέπουν περιπτώσεις που το ποσό του συμπληρωματικού φόρου μηδενίζεται εφόσον πληρούνται συγκεκριμένα κριτήρια.

Οι οντότητες του ομίλου που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής και βρίσκονται στην Ελλάδα υποχρεούνται να υποβάλουν τη δήλωση πληροφοριών συμπληρωματικού φόρου το αργότερο 15 μήνες μετά το τέλος του οικονομικού έτους αναφοράς, ενώ η προθεσμία αυτή παρατείνεται σε 18 μήνες για το μεταβατικό έτος. Η φορολογική δήλωση για την καταβολή του συμπληρωματικού φόρου πρέπει να υποβληθεί ένα μήνα μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης πληροφοριών συμπληρωματικού φόρου. Η καταβολή του φόρου γίνεται εφάπαξ μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της δήλωσης συμπληρωματικού φόρου συνιστωσών οντοτήτων.

Τα ανωτέρω αποτελούν μια γενικευμένη προσέγγιση της εφαρμογής του εν λόγω νόμου καθόσον υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες, αναφορές και υπολογισμοί οι οποίοι απαιτούν σημαντική εμβάθυνση σε αυτόν. Επίσης θα πρέπει να εκδοθούν από την ΑΑΔΕ αποφάσεις για τον τύπο και το περιεχόμενο των δηλώσεων που θα υποβληθούν, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του νόμου.

*Ο κ. Σταύρος Πετριδίσογλου είναι ορκωτός ελεγκτής – λογιστής και υπεύθυνος του φορολογικού τμήματος της Accounting Solutions A.E.

Πηγή

 

Διαβάστε περισσότερα »

Παραμένει ακριβό το ρεύμα στην Ελλάδα

4/6/2024

Τέταρτη ακριβότερη χώρα στην Ευρώπη η Ελλάδα, παρά τα ρεκόρ παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ

Μία από τις ακριβότερες αγορές της Ευρώπης παραμένει η χονδρεμπορική αγορά ρεύματος της Ελλάδας και μετά την ενεργειακή κρίση. Τόσο το 2023 όσο και το πρώτο τετράμηνο του 2024 η μέση χονδρεμπορική τιμή ρεύματος κατατάσσει τη χώρα μας στην 4η ακριβότερη αγορά πανευρωπαϊκά. Το 2023 η μέση τιμή της μεγαβατώρας στην ελληνική αγορά διαμορφώθηκε στα 119,11 ευρώ, όταν οι τιμές στις αγορές της Ε.Ε. διαμορφώθηκαν κατά μέσον όρο στα 98,39 ευρώ. Υψηλότερες τιμές από την Ελλάδα είχαμε στην Ιταλία (127,24 ευρώ/MWh) τη Μάλτα (126,11 ευρώ/ΜWh) και την Ιρλανδία (121,92 ευρώ/MWh).

Η εικόνα σε σχέση με τη θέση της ελληνικής αγοράς στον ευρωπαϊκό χάρτη δεν φαίνεται να διαφοροποιείται το 2024. Με την τιμή της μεγαβατώρας από την αρχή του έτους μέχρι και σήμερα (3 Μαΐου) στα 73,20 ευρώ η Ελλάδα εξακολουθεί να αποτελεί την τέταρτη ακριβότερη αγορά της Ευρώπης. Την πρώτη θέση κατέχει σταθερά η Ιταλία με τιμή μεγαβατώρας στα 90,61 ευρώ και ακολουθεί η Ιρλανδία (90,38 ευρώ) και η Πολωνία (80,84 ευρώ). Μεγάλη απόσταση χωρίζει την ελληνική αγορά από τη Γερμανία (65,71 ευρώ/MWh), τη Γαλλία (53,48 ευρώ/MWh) και ακόμη μεγαλύτερη από την Ισπανία και την Πορτογαλία, όπου η υψηλή παραγωγή των φωτοβολταϊκών έχει οδηγήσει τις τιμές λίγο πάνω από τα 36 ευρώ/MWh. Στα φωτοβολταϊκά της Ιβηρικής Χερσονήσου οφείλει τις χαμηλές τιμές και η διασυνδεδεμένη αγορά της Γαλλίας, πέραν βεβαίως της φθηνής εγχώριας πυρηνικής παραγωγής της.

Στην Ελλάδα η υψηλή παραγωγή των ΑΠΕ, η οποία σημείωσε ρεκόρ το 2023 καλύπτοντας το 57% του μείγματος ηλεκτροπαραγωγής, δεν είχε την αντίστοιχη εικόνα στις τιμές ρεύματος. Είναι αξιοσημείωτο ότι σήμερα (Μεγάλη Παρασκευή) με συμμετοχή των ΑΠΕ στο 61,3% η μέση χονδρεμπορική τιμή στην Ελλάδα είναι στα 59,16 ευρώ/MWh, όταν σε χώρες με επίσης υψηλή παραγωγή ΑΠΕ όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία οι τιμές διαμορφώνονται λίγο πάνω από τα 26 ευρώ/μεγαβατώρα, στη Γαλλία κάτω από τα 25 ευρώ/μεγαβατώρα και στις σκανδιναβικές χώρες πολύ κάτω από τα 50 ευρώ/MWh. H υψηλή συμμετοχή του φυσικού αερίου στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής στην εγχώρια αγορά δεν αποτελεί επαρκή συνθήκη ερμηνείας για τη διαμόρφωση των υψηλών τιμών, ειδικά σε συνθήκες σημαντικής αποκλιμάκωσης της τιμής του εισαγόμενου καυσίμου.

Ιδιόμορφα χαρακτηριστικά παρατηρούνται τους τελευταίους μήνες και στην αγορά της λιανικής, με αποτέλεσμα ακόμη και η όποια αποκλιμάκωση της χονδρεμπορικής τιμής να μη μεταφέρεται στους καταναλωτές. Ενδεικτική αυτής της εικόνας είναι η πολιτική που ακολούθησε σχεδόν το σύνολο των παρόχων στα τιμολόγια του Απριλίου. Ενώ η χονδρεμπορική ρεύματος υποχώρησε τον Μάρτιο στα 67,5 ευρώ/MWh από τα 73,61 ευρώ/MWh τον Φεβρουάριο, τα πράσινα τιμολόγια του Απριλίου στα οποία βρίσκεται πάνω από το 75% των καταναλωτών, παρέμειναν στα επίπεδα του Μαρτίου με μια μάλιστα οριακή μεσοσταθμική αύξηση στα 10,8 λεπτά/κιλοβατώρα από τα 10,5 λεπτά/κιλοβατώρα τον Μάρτιο. Οι πάροχοι συμφώνησαν(;) να μη μετακυλίσουν στα τιμολόγια την αποκλιμάκωση του χονδρεμπορικού κόστους για να αντισταθμίσουν τις απώλειες από το κόστος των αυξημένων ρευματοκλοπών.

Τα πράσινα τιμολόγια του Μαΐου δεν εμφανίζουν κάποια σημαντική διαφοροποίηση.

Σε συνέχεια αυτής της τιμολογιακής πολιτικής τον Μάιο, τα πράσινα τιμολόγια των παρόχων δεν εμφανίζουν κάποια σημαντική διαφοροποίηση. Κινούνται σε ένα εύρος της τάξης των 9,5 έως 10,9 λεπτών/KWh. Σε επίπεδο μήνα παρουσιάζουν μια μέση μείωση της τάξης του 5% όταν η χονδρεμπορική τιμή ρεύματος υποχώρησε κατά 11% τον Απρίλιο σε σχέση με τον Μάρτιο (60,11 ευρώ/MWh έναντι 67,5 ευρώ/MWh). H μέση τιμή των πράσινων τιμολογίων διαμορφώνεται για τις καταναλώσεις του Μαΐου στα 10,3 λεπτά/KWh από 10,8 λεπτά/KWh τον Απρίλιο. Η μείωση πάντως σε κάποια τιμολόγια έφτασε κοντά στα επίπεδα του 11% ακόμα και στο 12%.

Το πράσινο τιμολόγιο της ΔΕΗ για καταναλώσεις έως και 500 κιλοβατώρες και τις χρεώσεις της ημέρας μειώθηκε για τον Μάιο στα 10,656 λεπτά ανά κιλοβατώρα από 10,861 λεπτά τον Απρίλιο. Για καταναλώσεις άνω των 500 κιλοβατωρών, η χρέωση είναι 11,736 λεπτά ανά κιλοβατώρα από 11,881 λεπτά τον Απρίλιο. Η ΔΕΗ μείωσε την έκπτωση τον Μάιο στο 10% από 15% τον Απρίλιο, περιορίζοντας έτσι περαιτέρω τη μείωση της λιανικής τιμής.

Η Protergia μείωσε τον Μάιο την τιμή του πράσινου τιμολογίου στα 10,601 λεπτά/κιλοβατώρα από 11,62 λεπτά/κιλοβατώρα τον Απρίλιο με έκπτωση συνέπειας. Χωρίς έκπτωση συνέπειας η τιμή τον Μάιο είναι 17,6 λεπτά/κιλοβατώρα από 18,6 λεπτά/κιλοβατώρα τον Απρίλιο. Η Εlpedison προσφέρει τον Μάιο, το πράσινο τιμολόγιο στα 9,96 λεπτά/κιλοβατώρα για τις πρώτες 100 κιλοβατώρες και στα 10,5 λεπτά για τις υπόλοιπες. Η ΗΡΩΝ στο ειδικό τιμολόγιο για τον Μάιο έχει τιμή 10,11 λεπτά/κιλοβατώρα στο πράσινο τιμολόγιο με έκπτωση συνέπειας 12%.

Η NRG για τον Μάιο δίνει το πράσινο τιμολόγιο στα 10,96 λεπτά/κιλοβατώρα με έκπτωση συνέπειας ελαφρώς αυξημένη από τον προηγούμενο μήνα που ήταν 10,7 λεπτά/κιλοβατώρα. Η Φυσικό Αέριο προσφέρει τιμή με έκπτωση συνέπειας για τον Μάιο στα 10,954 λεπτά/κιλοβατώρα, αυξημένη κατά 3% σε σχέση με τον Απρίλιο και η Zeniθ στα 10,267 λεπτά/κιλοβατώρα μειωμένη κατά 10% σε σχέση με τον Απρίλιο.

Η τελική τιμή της Volton για το πράσινο τιμολόγιο τον Μάιο διαμορφώθηκε στα 10,17 λεπτά/κιλοβατώρα, από 10,54 λεπτά τον Απρίλιο. Στα ίδια επίπεδα με του Απριλίου των 9,9 λεπτών/κιλοβατώρα διαμορφώνεται τον Μάιο το πράσινο τιμολόγιο της Volterra. Το τιμολόγιο της Elin με τιμή στα 9,5 λεπτά/κιλοβατώρα παραμένει και τον Μάιο το φθηνότερο της αγοράς παρότι αυξημένο κατά 5% σε σχέση με τον Απρίλιο.

Πηγή

Διαβάστε περισσότερα »

H Moνή της Χώρας μετατρέπεται σε τέμενος

6/5/2024

Άλλη μια ιστορική ορθόδοξη εκκλησία της Κωνσταντινούπολης μετατρέπεται σε τέμενος. Μάλιστα στα «εγκαίνια» θα παραστεί μέσω διαδικτύου και ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν.

Σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ ολοκληρώθηκαν οι εργασίες αποκατάστασης του μουσείου της Μονής της Χώρας και από σήμερα πρόκειται να λειτουργήσει και πάλι ως τέμενος. Πρόκειται για το περίφημο καθολικό που έχει απομείνει από την αρχική Μονή και ονομάζεται Εκκλησία του Αγίου Σωτήρος εν τη Χώρα, αριστούργημα της ύστερης Παλαιολόγιας Περιόδου με εξαίσιο εσωτερικό διάκοσμο που συγκρίνεται με αυτόν της Αγίας Σοφίας.

Αρχικά η Μόνη της Χώρας (Κάριγιε Τζαμί) επρόκειτο να μετατραπεί σε τέμενος το 2020 όπως και η Αγία Σοφία. Κάποιοι είχαν ελπίσει ότι η Τουρκία θα ξανασκεφτόταν αυτή την απόφαση που, όπως και για την Αγία Σοφία, προκάλεσε διεθνή κατακραυγή.

Όμως ύστερα από πολλές αναβολές η 11η Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων της Τουρκίας ανακοίνωσε ότι το Τέμενος Κάριγιε -το οποίο μετατράπηκε από εκκλησία σε τέμενος, από τέμενος σε μουσείο και από μουσείο πάλι σε τέμενος το 2020- θα λειτουργήσει από σήμερα εκ νέου ως τέμενος μετά από 4 χρόνια εργασιών αποκατάστασης.

Ο Πρόεδρος Ερντογάν θα παραστεί μάλιστα στα εγκαίνια μέσω τηλεδιάσκεψης από την Άγκυρα κατά τη διάρκεια της τελετής για την ολοκλήρωση των έργων της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων για τη συντήρηση 201 ιστορικών μνημείων, συμπεριλαμβανομένης της Μονής της Χώρας.

Ίδια διαδικασία όπως και με την Αγία Σοφία

Η Μονή/Εκκλησία του Αγίου Σωτήρος εν τη Χώρα χρονολογείται από τον 6ο αιώνα μ.Χ. ενώ τα μοναδικά ψηφιδωτά και τοιχογραφίες της φιλοτεχνήθηκαν τον 14ο αιώνα, από το 1305 έως το 1320 επί Βασιλείας Παλαιολόγων. Μετατράπηκε σε τέμενος το 1511 και με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου της Τουρκίας έγινε μουσείο το 1945 δηλαδή μετά τον θάνατο του Κεμάλ Ατατούρκ, ο οποίος αρχικά είχε μετατρέψει την Αγία Σοφία σε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς.

Μετά την απόφαση για τη Χώρα, το αμερικανικό ίδρυμα Dumbarton Oaks ανέλαβε το τεράστιο έργο της αποκατάστασης και συντήρησης των ψηφιδωτών και των νωπογραφιών. Οι εργασίες ξεκίνησαν το 1948 και ολοκληρώθηκαν δέκα χρόνια αργότερα, το 1958.

Η νομική διαδικασία της εκ νέου μετατροπής του ναού σε τέμενος ήταν η ίδια με εκείνη της Αγίας Σοφίας. Το 2019 το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας ακύρωσε την απόφαση του 1945 και έναν χρόνο αργότερα ο Πρόεδρος Ερντογάν ανακοίνωσε ότι το μνημείο θα λειτουργήσει ξανά ως μουσουλμανικό τέμενος. Μια ανακοίνωση που προκάλεσε θλίψη ακόμη και σε πολλούς Τούρκους πολίτες  που κατέκλυζαν τον χώρο για να θαυμάσουν το υπέροχο εσωτερικό του μνημείου που ήταν διάσημο για την υψηλή τέχνη του.

Πηγή Deutsche Welle        

Διαβάστε περισσότερα »

Γάζα: Κινδυνεύει η επανεκλογή Μπάιντεν;

6/5/2024

Ενόψει προεδρικών, ο Αμερικανός πρόεδρος ακροβατεί σε τεντωμένο σχοινί. Προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ φοιτητικών διαδηλώσεων και Αμερικανοεβραίων.

Στο πανό των φοιτητών αναγράφεται: «Φοιτητές και προσωπικό υπέρ της δικαιοσύνης στην Παλαιστίνη»

Όπου κι αν ταξιδεύει ο πρόεδρος Μπάιντεν στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής εδώ και μήνες σχεδόν καμία δημόσια εμφάνισή του δεν έχει περάσει χωρίς φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις, μικρές ή μεγάλες. Πολλές παραμένουν ειρηνικές, άλλες όχι. Φοιτητές σε ορισμένα πανεπιστήμια των ΗΠΑ διαμαρτύρονται έντονα κατά του πολέμου στη Γάζα, άρα και κατά της πολιτικής του Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή. Ο ίδιος τονίζει επανειλημμένα ότι βρίσκεται σταθερά στο πλευρό του συμμάχου του, παρά την απογοήτευσή του για την ισραηλινή κυβέρνηση, την οποία έχει εκφράσει και δημόσια. Την ίδια ώρα όμως η πίεση προς τον προεδρικό υποψήφιο των Δημοκρατικών εντείνεται στο εσωτερικό της χώρας.

Καθημερινά σκοτώνονται άνθρωποι στη Γάζα σε ισραηλινούς βομβαρδισμούς. Καθημερινά κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης νέες, φρικιαστικές φωτογραφίες. Η τύχη των Ισραηλινών ομήρων κρέμεται επίσης από μια κλωστή. Η κατάσταση αυτή κινητοποιεί αρκετές ομάδες ψηφοφόρων των Δημοκρατικών, όπως Αραβοαμερικανούς και μουσουλμάνους, Αμερικανοεβραίους, νέους αλλά και Αφροαμερικανούς που ταυτίζονται με την τύχη των Παλαιστινίων.

Πολλοί διαδηλωτές κατηγορούν την αμερικανική κυβέρνηση και κυρίως τον Μπάιντεν ότι είναι συνυπεύθυνοι σε γενοκτονία. Εκφράζουν επίσης κριτική και για την τεράστια αστυνομική κινητοποίηση κατά των διαδηλώσεων, που δεν έχει μεν άμεση σχέση με τον Αμερικανό πρόεδρο, αλλά τροφοδοτεί την εικόνα ενός κατασταλτικού κρατικού μηχανισμού. Κινδυνεύει ο Μπάιντεν να χάσει σημαντική υποστήριξη φέτος, σε μια κούρσα που πιθανότατα μπορεί να αποβεί εξαιρετικά οριακή για τον Λευκό Οίκο;

Οι «κρίσιμες πολιτείες»

Σύμφωνα με την πολιτική επιστήμονα Γουένιτ Σίλερ από το Πανεπιστήμιο Μπράουν του Ρόουντ Άιλαντ, είναι ακόμη πολύ νωρίς για εκτιμήσεις εάν τελικά η κατάσταση αυτή θα επηρεάσει τις πιθανότητες επανεκλογής του Μπάιντεν. Ωστόσο, ο πόλεμος έχει σίγουρα τη δυνατότητα να επηρεάσει τις αποφάσεις των ανθρώπων με διάφορους τρόπους. «Στις λεγόμενες swing states, τις κρίσιμες πολιτείες, είναι σημαντικός ο παράγων του θυμού των ανθρώπων με τον Τζο Μπάιντεν» λέει η Σίλερ.

Ως «κρίσιμες πολιτείες» αποκαλούνται εκείνες, στις οποίες δεν υπάρχει σαφήνεια εάν ψηφίζουν τους Δημοκρατικούς ή τους Ρεπουμπλικανούς. Εξαιτίας του εκλογικού συστήματος στις ΗΠΑ, μόλις μερικές χιλιάδες ψήφοι θα μπορούσαν να κάνουν την πλάστιγγα να γείρει προς την πλευρά του ενός ή του άλλου εκ των δύο υποψηφίων. Ένα τέτοιο παράδειγμα φέτος είναι η Αριζόνα, όπου αυτή τη στιγμή πραγματοποιούνται διαμαρτυρίες σε διάφορα πανεπιστήμια αλλά και το Μίσιγκαν, μια πολιτεία με σχετικά μεγάλη αραβική και μουσουλμανική κοινότητα.

Για πολλούς ανθρώπους, ιδιαίτερα για όσους έχουν οικογένεια και φίλους που πλήττονται άμεσα από τον πόλεμο, η κατάσταση είναι σχεδόν αφόρητη. Αυτό κατέστη σαφές κατά τη διάρκεια των προκριματικών εκλογών για την προεδρική υποψηφιότητα των Δημοκρατικών στο Μίσιγκαν. Περίπου 100.000 ψηφοφόροι αρνήθηκαν να ψηφίσουν τον Μπάιντεν. Ορισμένοι έχουν ήδη ανακοινώσει ότι θα κάνουν το ίδιο και τον Νοέμβριο. Ωστόσο, οι ειδικοί είναι επιφυλακτικοί ως προς το κατά πόσον οι ψηφοφόροι αραβικής και μουσουλμανικής καταγωγής θα έχουν αρκετή επιρροή, αριθμητικά και μόνο, για να ανατρέψουν το αποτέλεσμα υπέρ ή κατά του Μπάιντεν.

Αγώνας για διαφορετικά εκλογικά ακροατήρια

Διαφορετική εκλογική συμπεριφορά έχουν οι νέοι ψηφοφόροι από 18 έως 29 ετών. «Η προεκλογική ομάδα του Μπάιντεν θα επενδύσει πολλά χρήματα στην ψηφιακή προεκλογική διαφήμιση το επόμενο διάστημα, για παράδειγμα για να τονίσει την πολιτική του για το κλίμα», λέει η Σίλερ. Στόχος είναι να παρουσιαστεί ο 81χρονος ως ο υποψήφιος της προόδου και ο 77χρονος Τραμπ ως ο υποψήφιος της οπισθοδρόμησης. «Αν αυτό πετύχει, εξαρτάται και από τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή», παρατηρεί η Σίλερ. «Πιστεύω όμως ότι μπορεί να φέρει πολλούς από αυτούς πίσω στον Μπάιντεν».

Ο υποψήφιος των Δημοκρατικών θα πρέπει ταυτόχρονα σε μια κίνηση εξισορρόπησης να απευθυνθεί και σε άλλες ομάδες ψηφοφόρων. Στις ΗΠΑ εκτιμάται ότι ζουν έξι εκατομμύρια Εβραίοι Αμερικανοί με δικαίωμα ψήφου, οι οποίοι τείνουν να ψηφίζουν τους Δημοκρατικούς. Ενώ ορισμένοι από αυτούς συμμετέχουν οι ίδιοι στο κίνημα διαμαρτυρίας, άλλοι αισθάνονται ότι απειλούνται από τους πιο ριζοσπαστικούς διαδηλωτές, οι οποίοι κατηγορούνται για αντισημιτισμό και υποβάθμιση του κινδύνου από την ισλαμιστική Χαμάς. Για τον Μπάιντεν η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος είναι μια δύσκολη άσκηση ισορροπίας.

Ανησυχία επικρατεί κι ανάμεσα σε πολλούς ηλικιωμένους Αμερικανούς εξαιτίας των εικόνων από τις βίαιες διαδηλώσεις που προβάλλονται συνεχώς. «Αυτή η δημογραφική ομάδα καταλαμβάνεται από πανικό όταν βλέπει χάος» σημειώνει η Σίλερ. «Και επειδή το χάος του Τραμπ ήταν πριν από τρεισήμισι χρόνια, οι άνθρωποι δεν το θυμούνται πλέον». Αυτή τη στιγμή είναι εύκολο να συνδέσει κανείς τον Μπάιντεν με την ανομία και την απώλεια ελέγχου. Και οι Ρεπουμπλικάνοι είναι «αρκετά καλοί» στο να το εκμεταλλεύονται αυτό, όπως υποστηρίζει.

Το μη χείρον

Ο Λευκός Οίκος προσπάθησε επανειλημμένα να καθησυχάσει τα πνεύματα. Την Πέμπτη ο Μπάιντεν απευθύνθηκε μάλιστα αυτοπροσώπως στο έθνος σε μια προσπάθεια να είναι δίκαιος προς όλες τις πλευρές. Προειδοποίησε κατά της βίας, του αντισημιτισμού και της ισλαμοφοβίας. Παράλληλα, επέμεινε στο δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης και της ειρηνικής διαμαρτυρίας που προστατεύονται στις ΗΠΑ. Όταν ρωτήθηκε, εξήγησε τελικά ότι οι διαδηλώσεις δεν τον ώθησαν να αναθεωρήσει την πολιτική του στη Μέση Ανατολή.

«Το όλο θέμα είναι απλά πονοκέφαλος για τον πρόεδρο», υποστηρίζει ο Kιλ Κόντικ, ειδικός σε θέματα εκλογών από το Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια. Και δηλώνει επιφυλακτικός για το εάν ο πόλεμος στη Γάζα θα παίξει καθοριστικό ρόλο στις εκλογές. Ωστόσο ο Κόντικ πιστεύει ότι η απόφαση του Μπάιντεν να προχωρήσει σε προσωπικές δηλώσεις δείχνει ότι παίρνει πολύ σοβαρά το θέμα. «Προσπαθεί να απευθυνθεί τόσο στο κεντρώο ακροατήριο των ψηφοφόρων του όσο και στο αριστερό, ενώ ταυτόχρονα παίρνει αποστάσεις από τις διαδηλώσεις. Δεν είμαι σίγουρος αν έχει μεγάλη επιτυχία σε αυτό».

Τελικά εκείνο που θα μπορούσε να διασώσει τον Μπάιντεν είναι ο φόβος μιας ακόμη θητείας του Τραμπ. Η φοιτήτρια Έμιλι Τόμσον θα ψηφίσει στην πολιτεία της Πενσυλβάνια. Δεν είναι επικριτική απέναντι στον Μπάιντεν μόνο εξαιτίας του πολέμου στη Γάζα. Όπως πολλοί στην ηλικιακή της ομάδα, είναι απογοητευμένη και δεν αισθάνεται ότι εκπροσωπείται πραγματικά από κανέναν από τους υποψηφίους. Υπάρχουν επίσης διαδηλώσεις στην πανεπιστημιούπολή της. Ενώ κάποιοι εκεί δεν είναι ακόμη σίγουροι για το αν και ποιον θέλουν να ψηφίσουν, η Έμιλι έχει ήδη αποφασίσει. «Προς τα πού οδεύουμε, Τραμπ;» διερωτάται σε ένα γραπτό μήνυμα. «Τουλάχιστον στον κύκλο των φίλων μου, όλοι συμφωνούμε ότι πρέπει να ψηφίσουμε τον Μπάιντεν».

Πηγή Deutsche Welle

Διαβάστε περισσότερα »

Το ελληνικό «E-Mail Gate»

6/5/2024

Στην πολύκροτη υπόθεση διαρροής διευθύνσεων e-mail αποδήμων ενόψει της συμμετοχής τους με επιστολική ψήφο στις ευρωεκλογές του Ιουνίου καθώς και στη διερεύνηση από τη δικαιοσύνη ενδεχόμενων ευθυνών της Άννας-Μισέλ Ασημακοπούλου και του υπ. Εσωτερικών αναφέρεται η  εφημερίδα taz. Το σχετικό ρεπορτάζ παρουσιάζει εκτενώς τις λεπτομέρειες της υπόθεσης και σημειώνει σε ένα σημείο: «Η σκληροπηρυνική πολιτικός, η οποία συγκαταλέγεται στην δεξιά πτέρυγα της ΝΔ, βρίσκεται εν μέσω ενός πολιτικού σκανδάλου, το οποίο τα ελληνικά ΜΜΕ αποκαλούν e-mail Gate. Το σκάνδαλο εξαπλώνεται συνεχώς σε περισσότερους κύκλους και ρίχνει για μια ακόμη φορά εξαιρετικά κακό φως στην κυβέρνηση Μητσοτάκη».

Η εφημερίδα αναφέρεται επίσης στις πάνω από 200 αγωγές που έχουν κατατεθεί, ζητώντας 20.000 ευρώ ανά υπόθεση από το ελληνικό δημόσιο, το υπ. Εσωτερικών ή την ευρωβουλευτή.

Σε άλλο σημείο το άρθρο παρατηρεί: «Ένα είναι βέβαιο: ή αντιπολίτευση είναι εξοργισμένη κυρίως επειδή ο Μητσοτάκης εμμένει στην υπ. Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως και επειδή δεν εμπιστεύεται ότι η κυβέρνηση μπορεί να εγγυηθεί καθαρές διαδικασίες ειδικά ενόψει της επιστολικής ψήφου (...)».

Κλείνοντας υπενθυμίζει ότι «δεν είναι η πρώτη φορά που η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι στο στόχαστρο για θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων και ιδιωτικότητας», παραπέμποντας στο σκάνδαλο υποκλοπών που ήρθε στο φως την άνοιξη του 2022.

Πηγή Deutsche Welle

Διαβάστε περισσότερα »

Ελευθερία του Τύπου: Η Γερμανία 21η, η Ελλάδα 107η

3/5/2023

Κακά νέα για την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα που βρίσκεται στην 107η θέση αλλά και για τη Γερμανία που υποχώρησε φέτος στην 21η θέση λόγω επιθέσεων σε δημοσιογράφους.

Επιθέσεις σε δημοσιογράφους από ακροδεξιούς ή υποστηρικτές θεωριών συνωμοσίας, αστυνομική βία, κίνδυνος σωματικής βλάβης κατά τη δημοσιογραφική κάλυψη γεγονότων κυρίως διαδηλώσεων. Αυτά συμβαίνουν και στη Γερμανία και μάλιστα σε αυξημένη ένταση τον τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με τον φετινό δείκτη Ελευθερίας του Τύπου που έδωσαν στη δημοσιότητα οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου. Γι αυτό και πλέον η Γερμανία βρίσκεται στη θέση 21, ενώ τα προηγούμενα χρόνια κινούνταν στις θέσεις 13 με 16. Μάλιστα ενδιαφέρον έχει ότι το 2023 χώρες όπως η Λετονία, η Σλοβακία, η Τσεχία αλλά και το Ανατολικό Τιμόρ ή η Σαμόα βρίσκονται σε καλύτερες θέσεις σε σχέση με τη Γερμανία.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία το 2023 καταγράφηκαν στη Γερμανία επισήμως πάνω από 100 επιθέσεις σε δημοσιογράφους - ο μεγαλύτερος αριθμός από το 2015. Σύμφωνα με τη διεθνή δημοσιογραφική οργάνωση Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα οι περισσότερες βίαιες επιθέσεις σημειώθηκαν σε ανατολικογερμανικά κρατίδια και συγκεκριμένα στη Σαξονία και τη Θουριγγία αλλά και στη γερμανική πρωτεύουσα, το Βερολίνο. Ενδιαφέρον επίσης προκαλεί το γεγονός ότι αυξανόμενες είναι και οι διαμαρτυρίες δημοσιογράφων στη Γερμανία για τη στάση τόσο της αστυνομίας όσο και των δικαστικών αρχών απέναντί τους.

Έκκληση προς τις γερμανικές αρχές ασφαλείας να προστατεύουν περισσότερο τους δημοσιογράφους κατά την άσκηση των εργασιακών τους καθηκόντων απηύθυνε η υφυπουργός Πολιτισμού από τους Πρασίνους Κλαούντια Ροτ, ενώ ο Σοσιαλδημοκράτης υπ. Δικαιοσύνης Μάρκο Μπούσμαν χαρακτήρισε την ελευθερία του Τύπου ως ένα από τα σπουδαιότερα επιτεύγματα του φιλελεύθερου, συνταγματικού κράτους.

Έντονος προβληματισμός και φέτος για την Ελλάδα

Την ίδια ώρα τα βλέμματα στρέφονται εκ των πραγμάτων και στη δεινή θέση, στην οποία κατατάσσεται και φέτος η Ελλάδα, η οποία έχει βελτιωθεί μόνο κατά μία μονάδα: από την 108η θέση το 2022, φέτος βρίσκεται στην 107η θέση.

Όπως παρατηρούν οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα στην έκθεσή τους, η ελευθεροτυπία στην Ελλάδα έχει υποχωρήσει αισθητά κατά την περίοδο 2021 με 2023, με το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων δημοσιογράφων μέσω του παράνομου λογισμικού Predator να αποτελεί σαφώς επιβαρυντικό παράγοντα. Ταυτόχρονα και στη φετινή αξιολόγηση ελήφθη υπόψιν η υπόθεση της δολοφονίας του αστυνομικού ρεπόρτερ Γιώργου Καραϊβάζ, που μόλις πριν από λίγες ημέρες άρχισε να εξιχνιάζεται από τις αρμόδιες αρχές.

Όπως επισημαίνει μάλιστα η έκθεση στην επίσημη ιστοσελίδα των ΡΧΣ σχετικά με το ελληνικό δημοσιογραφικό τοπίο: «Η εμπιστοσύνη του πληθυσμού στα ΜΜΕ είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη εδώ και πολλά χρόνια. Μερικές μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις όπως η Alter Ego Media συνυπάρχουν μαζί με εκατοντάδες διαδικτυακά μέσα, γεγονός που συμβάλλει στον μεγάλο κατακερματισμό του ελληνικού μιντιακού τοπίου. Ομοίως, λίγοι επιχειρηματίες διοικούν τη συντριπτική πλειονότητα των μέσων ενημέρωσης, ενώ συμμετέχουν σε άλλους κρίσιμους επιχειρηματικούς τομείς. Κάποιοι από αυτούς έχουν στενούς δεσμούς με την πολιτική ελίτ της χώρας. Ως αποτέλεσμα, ο ελληνικός Τύπος είναι πολύ πολωμένος.»

Στην πρώτη θέση της φετινής λίστας βρίσκεται η Νορβηγία και στην 180η η απομονωμένη Βόρεια Κορέα.

Πηγή Deutsche Welle

Διαβάστε περισσότερα »

Δύσκολες εποχές για τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης

2/5/2024

Αυτολογοκρισία, non-papers, επιθέσεις κατά δημοσιογράφων: Μια ακτινογραφία της ελληνικής δημοσιογραφίας με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Ελευθερίας του Τύπου.

Ο θρύλος λέει ότι ο βασιλιάς, πρωθυπουργός και πατέρας της ανεξαρτησίας της Καμπότζης Νοροντόμ Σιχανούκ υποστήριζε πως έζησε σε “δύσκολες εποχές για πρίγκιπες”, καθώς επί πολλές δεκαετίες η χώρα του ήταν το κλωτσοσκούφι μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, των γειτόνων της και των Ερυθρών Χμερ. Σε πολύ λιγότερο … ηρωικές εποχές μπορεί βάσιμα να παραπονιέται κανείς σήμερα στην Ελλάδα ότι είναι δύσκολες εποχές για δημοσιογράφους και για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Δεν είναι τυχαίο ότι για τρία συνεχόμενα χρόνια, η Ελλάδα είναι η τελευταία μεταξύ των χωρών της ΕΕ στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (RSF), έστω κι αν κατάφερε φέτος να ανέβη από τη ντροπιαστική 107η θέση στην παγκόσμια κατάταξη.

Το βασικό πρόβλημα των ελληνικών μέσων ενημέρωσης είναι ότι δεν μπορούν να βγάλουν τα λεφτά τους. Πρώτον, διότι η ελληνική αγορά είναι μικρή και τα ΜΜΕ πολλά και δεύτερον, διότι στα χρόνια του διαδικτύου έχει κυριαρχήσει η κουλτούρα του “τζάμπα”. Καθώς, μάλιστα, η Ελλάδα βίωσε μια δεκαετή οικονομική κρίση, το πρόβλημα επιβίωσης των ΜΜΕ οξύνθηκε - και δεν έχει ακόμη ξεπεραστεί.

Τα ΜΜΕ για να επιβιώσουν χρειάζονται συνεχή επιδότηση από τους ιδιοκτήτες τους και τη στήριξη του κράτους. Και είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ, εκδότες και καναλάρχες, που συνήθως βγάζουν τα λεφτά τους από άλλες δραστηριότητες, επιδοτούν τις ζημιογόνες εφημερίδες τους από βαθιά αγάπη για την έγκυρη ενημέρωση του κοινού. Οπότε οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί έγιναν όλο και πιο … στρατευμένοι υπέρ των συμφερόντων των ιδιοκτητών τους είτε επρόκειτο για επιχειρηματίες είτε για κόμματα.

Το κυρίαρχο στις αίθουσες σύνταξης δεν είναι η λογοκρισία, αλλά η αυτολογοκρισία, ο δημοσιογράφος μαθαίνει να μην ενοχλεί τα αφεντικά του και τους φίλους των αφεντικών του. 

Η απροθυμία για ενημέρωση

Αλλά και το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα, κυρίως από το ξέσπασμα της κρίσης και μετά, απέκτησε μια μεγάλη δυσανεξία στις δημοσιογραφικές ερωτήσεις. Οι κυβερνήσεις αλλά και τα κόμματα της εκάστοτε αντιπολίτευσης προσπάθησαν -και σε μεγάλο βαθμό το πέτυχαν- να επιβάλλουν τα περιβόητα “non paper”, να στέλνουν έτοιμη τροφή στα δημοσιογραφικά γραφεία. Τουλάχιστον μέχρι το 2020 συνέχισαν να γίνονται συνεντεύξεις Τύπου. Με την πανδημία όμως τα πράγματα έγιναν χειρότερα. Για υγειονομικούς λόγους οι συνεντεύξεις Τύπου σταμάτησαν και επί της ουσίας δεν επέστρεψαν ποτέ.

Επιπλέον, η καραντίνα έδωσε τη χαριστική βολή στις εφημερίδες, η κυκλοφορία των οποίων είναι σήμερα στα τάρταρα. Οι ημερήσιες πανελλαδικής κυκλοφορίας εφημερίδες μετά βίας πουλούν 25.000 φύλλα την ημέρα, ενώ τα έσοδα από τις διαφημίσεις έχουν συρρικνωθεί. Όσο για τις ηλεκτρονικές συνδρομές, που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τα έσοδα όσων συνεχίζουν να παράγουν δημοσιογραφικό προϊόν, δεν έχουν περπατήσει. Το κοινό θεωρεί ότι το περιεχόμενο του Διαδικτύου είναι τζάμπα.    

Στην πανδημία η κυβέρνηση αποφάσισε να στηρίξει τα μέσα ενημέρωσης με τα χρήματα των φορολογουμένων. Εκατομμύρια ευρώ δόθηκαν για την προώθηση της καμπάνιας "Μένουμε Σπίτι", κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας του κορωνοϊού στην Ελλάδα στα ΜΜΕ της λεγόμενης “λίστας Πέτσα” (από το όνομα του τότε κυβερνητικού εκπροσώπου Στέλιου Πέτσα που τη δημοσιοποίησε). Τα χρήματα κατευθύνθηκαν πρωτίστως σε ΜΜΕ που ήταν πρόθυμα να επαναλάβουν άκριτα την κυβερνητική γραμμή. Και να αγνοήσουν κάθε είδηση που μπορεί να ενοχλήσει την κυβέρνηση.

Μία είναι η ατζέντα

Η δημοσιογραφία στην Ελλάδα ήταν πάντα έντονα χρωματισμένη, κυρίως στις ημερήσιες εφημερίδες που δεν έκρυβαν ποτέ την πολιτική τους προτίμηση. Το νέο στοιχείο όμως, που εξηγεί και την κατρακύλα της χώρας στους δείκτες της ελευθεροτυπίας, είναι η εντυπωσιακή επιβολή της μίας και μοναδικής ατζέντας. Το σύνηθες είναι να εμφανίζονται οι ίδιες ιστορίες, με τον ίδιο τίτλο με την ίδια σειρά στις περισσότερες ιστοσελίδες. Η άμεση αναπαραγωγή των "non papers", κυρίως των κυβερνητικών, είναι κοινή πρακτική. Τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης, τα τηλεοπτικά κανάλια, οι μεγάλες εφημερίδες και τα ραδιόφωνα έχουν την ίδια γραμμή, τη γραμμή της κυβέρνησης. Απέναντι υπάρχουν ελάχιστα αντιπολιτευτικά μέσα, τα περισσότερα εκ των οποίων είναι πολύ κομματικά.

Επιπλέον, δημοσιογραφικές αποκαλύψεις, που κάποτε θα πρωταγωνιστούσαν σε όλα τα πρωτοσέλιδα, είτε δεν εμφανίζονται καν είτε κρύβονται σε κάποιο μονόστηλο των μέσα σελίδων. Αυτό έχει συμβεί κατά κόρον με το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων. Μάλιστα όταν κάποιο φιλοκυβερνητικό μέσο ενημέρωσης προβάλλει κάποια είδηση ενοχλητική για την κυβέρνηση, αυτό ερμηνεύεται αμέσως, ως κόντρα του ιδιοκτήτη του με το Μέγαρο Μαξίμου κι όχι ως δείγμα έγκυρης δημοσιογραφίας. 

Οι παρακολουθήσεις και οι αγωγές

Σημειώνεται ότι δύο χρόνια μετά τις πρώτες αποκαλύψεις για την παρακολούθηση δημοσιογράφων (13 στο σύνολο) τόσο από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) όσο και με το παράνομο λογισμικό κατασκοπείας Predator δεν έχει λογοδοτήσει κανείς. Γενικά δεν έχει προσαχθεί κανείς στη δικαιοσύνη για το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων. Αντιθέτως, δημοσιογράφοι σέρνονται στα δικαστήρια για συκοφαντική δυσφήμιση από τους πρωταγωνιστές των σκανδάλων - και ξοδεύουν πολύ χρόνο και πολύ ενέργεια για να αποκρούσουν τα αυτονόητα. Όσο για την κυβέρνηση, αντί να προσπαθήσει να ρίξει φως στην υπόθεση, προσπαθεί να εξουδετερώσει τις ρυθμιστικές αρχές (για παράδειγμα την ΑΔΑΕ) που το προσπαθούν. 

Η δολοφονία Καραϊβάζ

Πάντως ένας από τους λόγους που η Ελλάδα είναι τόσο χαμηλά στην παγκόσμια κατάταξη της ελευθεροτυπίας είναι η πλημμελής προστασία της ασφάλειας και της ζωής των δημοσιογράφων. Ακόμη δεν έχει διαλευκανθεί η δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ από το 2021, ενώ αρκετοί φωτορεπόρτερ αντιμετωπίζονται με τη βία από την αστυνομία, όταν προσπαθούν να κάνουν τη δουλειά τους. Επιπλέον, κάθε επισήμανση από τον έξω κόσμο ότι κάτι δεν πάει καλά με την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα αποκρούεται από την κυβέρνηση και τα φιλικά της μέσα ενημέρωσης ως αποτέλεσμα μιας εκστρατείας συκοφαντικής δυσφήμισης με πολιτικά κίνητρα.

Πηγή Deutsche Welle 

Διαβάστε περισσότερα »

Διεθνές ένταλμα σύλληψης φοβάται ο Νετανιάχου

1/5/2024

Υπάρχουν ενδείξεις ότι το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο θα μπορούσε να συλλάβει τον ισραηλινό πρωθυπουργό κι άλλους αξιωματούχους. Το Ισραήλ δεν αναγνωρίζει τη δικαιοδοσία του.

Η ισραηλινή κυβέρνηση βλέπει με ανησυχία προς τη Χάγη. Εκεί είναι η έδρα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ), το οποίο, όπως λέγεται, ετοιμάζει μέσα στην εβδομάδα διεθνές ένταλμα σύλληψης του Μπενιαμίν Νετανιάχου, του υπουργού Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ και του αρχηγού του γενικού επιτελείου του Ισραήλ Χέρζι Χαλέβι. Για αυτό το ενδεχόμενο υπάρχουν δηλώσεις του ισραηλινού πρωθυπουργού ήδη από την περασμένη εβδομάδα. Υπό την ηγεσία του, είπε, το Ισραήλ δεν θα αποδεχθεί ποτέ οποιαδήποτε προσπάθεια του ΔΠΔ να υπονομεύσει το «δικαίωμά του στην αυτοάμυνα».

Διώξεις σε μεμονωμένα άτομα

Αλλά ας δούμε τι είδους δικαστικές διώξεις μπορεί να δρομολογήσει το Δικαστήριο βάσει των αρμοδιοτήτων του. Καταρχήν εναντίον μεμονωμένων ανθρώπων σε βάρος των οποίων υπάρχει η υποψία ότι διέπραξαν κατά την άσκηση εξουσίας ένα από 4 βασικά εγκλήματα: γενοκτονία, σοβαρά εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας ή επιθετικό πόλεμο. Στην πραγματικότητα το ΔΠΔ ξεκίνησε έρευνες από το 2021 για πιθανούς δράστες στο Ισραήλ αλλά και για μαχητές της Χαμάς με τις ίδιες κατηγορίες. Έρευνες διεξάγονται επίσης για πράξεις βίας που διαπράττονται από ισραηλινούς εποίκους στη Δυτική Όχθη. Όλα ξεκίνησαν στις 7 Οκτωβρίου, όταν το ένοπλο σκέλος της Χαμάς σκότωσε 1200 άτομα και απήγαγε πάνω από 240 ομήρους στη Λωρίδα της Γάζας. Η Χαμάς συμπεριλαμβάνεται σε πολλά δυτικά κράτη ανάμεσα στις τρομοκρατικές οργανώσεις. Στη Λωρίδα της Γάζας πάνω από 34.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί στις ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις ως αντίποινα. Βέβαια επαλήθευση των αριθμών δεν είναι δυνατή.

Κατ' αρχήν, το ΔΠΔ μπορεί να αναλάβει δράση μόνο εάν τα κράτη δεν είναι σε θέση ή δεν επιθυμούν να ασκήσουν δίωξη σε εθνικό επίπεδο για τα προαναφερθέντα εγκλήματα. Για την ώρα θεωρείται απίθανο τα ισραηλινά δικαστήρια να κινήσουν ποινικές διαδικασίες κατά του αρχηγού της κυβέρνησης, των υπουργών του ή της ηγεσίας του στρατού, όχι μόνο λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου. Μια άλλη προϋπόθεση είναι ότι είτε το κράτος καταγωγής του φερόμενου ως δράστη πρέπει να αναγνωρίζει το δικαστήριο, και το Ισραήλ δεν το αναγνωρίζει, είτε η χώρα, στην οποία διαπράχθηκαν τα φερόμενα ως εγκλήματα. Αυτό θα μπορούσε να παίξει ρόλο εδώ, γιατί τα Παλαιστινιακά Εδάφη έχουν προσχωρήσει στη συνθήκη του ΔΠΔ. Εκτός από το Ισραήλ ούτε οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ρωσία, η Ινδία, σχεδόν όλα τα αραβικά κράτη και το Ιράν δεν αναγνωρίζουν τη δικαιοδοσία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.

Θα έχει συνέπειες για τον ισραηλινό πρωθυπουργό;

Το ένταλμα σύλληψης βέβαια δεν είναι απόφαση, αλλά ένδειξη ότι το ΔΠΔ λαμβάνει αρκετά σοβαρά υπόψη του τους ισχυρισμούς που διατυπώνονται εναντίον ενός υπόπτου ώστε να τους διερευνήσει. Σύμφωνα με τον ιστότοπό του, το ΔΠΔ εκδίδει ένταλμα σύλληψης μόνο εάν οι δικαστές κρίνουν απαραίτητο να εμφανιστεί ο ενδιαφερόμενος για να δικαστεί. Αυτό συμβαίνει, επειδή είναι απαραίτητο για τις διαδικασίες του ΔΠΔ. Άλλοι λόγοι μπορεί να είναι ότι οι δικαστές φοβούνται ότι ο κατηγορούμενος θα μπορούσε να παρεμποδίσει τη διαδικασία ή να διαπράξει κι άλλα αδικήματα. Αλλά επειδή το ΔΠΔ δεν διαθέτει δική του αστυνομική δύναμη που θα μπορούσε να συλλάβει τους υπόπτους, είναι πολύ απίθανο τα μέλη της ισραηλινής κυβέρνησης να δικαστούν στη Χάγη.  Αλλά ένα ένταλμα σύλληψης θα περιόριζε σημαντικά την ελευθερία μετακίνησης του Νετανιάχου και των υπουργών διεθνώς, σε περίπτωση που επίσης θα καταζητούνται. Αυτό συμβαίνει επειδή και οι 124 εταίροι της Συνθήκης του ΔΠΔ είναι υποχρεωμένοι να συλλαμβάνουν καταζητούμενους στο έδαφός τους και να τους παραδίδουν στο Δικαστήριο. Είναι εξάλλου και ο λόγος που ο Ρώσος πρόεδρος δεν συμμετέχει σε διεθνείς συναντήσεις από τότε που το Δικαστήριο εξέδωσε ένταλμα σύλληψής του για την απαγωγή παιδιών από την Ουκρανία στη Ρωσία. Προτιμά να ταξιδεύει σε χώρες που δεν αναγνωρίζουν τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ.  

Οι έρευνες του ΔΠΔ δεν θα πρέπει να συγχέονται με τις κατηγορίες για γενοκτονία που έχουν διατυπώσει ορισμένα κράτη εναντίον του Κράτους του Ισραήλ. Υπάρχει η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο μεταξύ άλλων της Νότιας Αφρικής για τους πολλούς νεκρούς πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας. Το ΔΔ εδρεύει επίσης στη Χάγη, αλλά δεν ερευνά σε βάρος ατόμων και δεν εκδίδει εντάλματα σύλληψης. Έχει αποκλειστική δικαιοδοσία επί των διαφορών μεταξύ κρατών. Τέλη Ιανουαρίου το Διεθνές Δικαστήριο αναγνώρισε τον «κίνδυνο γενοκτονίας στη Λωρίδα της Γάζας». Ωστόσο, η επείγουσα αίτηση της Νότιας Αφρικής για την παύση όλων των εχθροπραξιών από το Ισραήλ δεν έγινε δεκτή. Μετά από αυτή την αρχική απόφαση, η διαδικασία γενοκτονίας στο ΔΔΔ είναι πλέον πιθανό να συνεχιστεί για μήνες ή και χρόνια.

Πηγή Deutsche Welle       

 

Διαβάστε περισσότερα »

«Σκιώδης στόλος» του Πούτιν στον Λακωνικό Κόλπο

3/5/2024

Στις «μεταγγίσεις» ρωσικού πετρελαίου σε διεθνή ύδατα, αλλά κοντά στις ελληνικές ακτές, επανέρχεται η SZ.

«Ο σκιώδης στόλος του Πούτιν» είναι ο τίτλος σε εκτενές ρεπορτάζ της Süddeutsche Zeitung, που αναφέρεται στη μετάγγιση ρωσικού πετρελαίου σε πλοία αδιευκρίνιστων στοιχείων στα ανοιχτά του Λακωνικού Κόλπου, με προφανή στόχο την παράκαμψη των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία.

Το ρεπορτάζ ξεκινάει σε ένα καφενείο στο χωριό Αγερανός, κοντά στο Γύθειο, όπου οι λιγοστοί κάτοικοι συζητούν για τα φώτα των δεξαμενόπλοιων που φαίνονται στον ορίζοντα. Κάποιοι επιχειρούν να καταγράψουν τις κινήσεις τους. Όπως σημειώνει η εφημερίδα του Μονάχου, τα τάνκερ βρίσκονται «σε απόσταση τουλάχιστον έξι ναυτικών μιλίων από τις ακτές, άρα σε διεθνή ύδατα. Εκεί διεκπεραιώνουν τις σκιώδεις συναλλαγές με το πετρέλαιο, στο οποίο η Δύση έχει επιβάλει κυρώσεις. STS-Transfer αποκαλείται αυτό που συμβαίνει στην ορολογία του κλάδου, δηλαδή μετάγγιση ship to ship. Το πετρέλαιο μεταφέρεται από το ένα πλοίο στο άλλο και από εκεί στις θάλασσες του κόσμου».

Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα «οι ειδικοί του Center for the Study of Democracy εκτιμούν ότι έως και το 25% του διυλισμένου πετρελαίου που εισάγει η Ευρώπη, εξακολουθεί να προέρχεται από τη Ρωσία. Η εταιρεία συμβούλων Windward υπολογίζει ότι o σκιώδης στόλος του Πούτιν περιλαμβάνει πλέον 1.400 πλοία (…) Σε βιντεοκλήση ο Κρέιγκ Κένεντυ, ερευνητής του Χάρβαρντ που ασχολείται με την ενεργειακή πολιτική της Ρωσίας, κάνει λόγο για έναν 'στόλο παράκαμψης των κυρώσεων'. Λέει ότι από το καλοκαίρι του 2022 η Μόσχα, παράλληλα με την κρατική ναυτιλιακή εταιρεία Sowkomflot, έχει δημιουργήσει αυτόν τον στόλο, αγοράζοντας ή ναυλώνοντας δεξαμενόπλοια».

Πηγή Deutsche Welle       

Διαβάστε περισσότερα »

Θα γίνει η Τυνησία ο προσφυγικός καταυλισμός της ΕΕ;

29/4/2024

Η ΕΕ ίσως προβλέπει για την Τυνησία έναν ρόλο παρόμοιο με εκείνον που αναθέτει στη Ρουάντα η Μ. Βρετανία. Οι Τυνήσιοι το διαψεύδουν, αλλά οι ενδείξεις πληθαίνουν.

Θεωρητικά η Τυνησία θα ήταν μία ιδανική χώρα για να στεγαστούν μετανάστες, των οποίων η αίτηση για παροχή ασύλου δεν γίνεται δεκτή στην ΕΕ. Κατ' αυτόν τον τρόπο οι Ευρωπαίοι θα αντέγραφαν το «Ruanda plan» της βρετανικής κυβέρνησης, που επιχειρεί να αναθέσει παρεμφερή ρόλο στη μακρινή Ρουάντα. Επί του πρακτέου αυτό δεν φαίνεται να συμβαίνει, αν δώσουμε βάση στα όσα διατείνεται ο πρόεδρος της Τυνησίας, Καΐς Σαϊέντ.

Στις αρχές Απριλίου ο Σαϊέντ ξεκαθάρισε ότι η χώρα του «δεν θα γίνει ούτε κέντρο διαμονής, ούτε κέντρο διακίνησης» για πρόσφυγες και μετανάστες από την υποσαχάρια Αφρική, ενώ δεν πρόκειται να δεχθεί ούτε τους μετανάστες «που απελαύνονται από την Ευρώπη». Δεν είναι η πρώτη φορά που προβαίνει σε τέτοιες δηλώσεις, αλλά αυτή τη φορά είχε και την στήριξη της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, η οποία διαβεβαίωνε ότι η Ρώμη δεν αποβλέπει σε μία νέα έκδοση του «Rwanda plan». Οι μεταναστευτικές ροές προς την Ιταλία μέσω Τυνησίας έχουν αυξηθεί σημαντικά, εδώ και περίπου τέσσερα χρόνια.

Συνάδουν οι δηλώσεις με τις πράξεις;

Μόνο που οι δηλώσεις φαίνεται να έρχονται σε αντίφαση με την πραγματικότητα, αν αναλογιστούμε ότι κατ' εξοχήν η Ιταλία, αλλά και η ΕΕ στο σύνολό της κάνουν ό,τι μπορούν για να περιορίσουν τις μεταναστευτικές ροές από την Τυνησία. Οι υποστηρικτικές δηλώσεις Μελόνι έγιναν αμέσως μετά την υπογραφή τριών νέων διμερών συμφωνιών στα πλαίσια του αποκαλούμενου «σχεδίου Ματέι» για εμβάθυνση της οικονομικής συνεργασίας ανάμεσα στη Ρώμη και τις χώρες της Βόρειας Αφρικής. Οι συμφωνίες προβλέπουν, μεταξύ άλλων, τη χορήγηση οικονομικής βοήθειας ύψους 105 εκατομμυρίων ευρώ προς την Τύνιδα, η οποία από την πλευρά της καλείται να περιορίσει τις μεταναστευτικές ροές προς την ΕΕ. Υπογράφονται δε μόλις οκτώ μήνες μετά τη συμφωνία με τις Βρυξέλλες για ένα «στρατηγικό μνημόνιο συνεργασίας» με την Τυνησία, ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ, εκ των οποίων τα 115 εκ. θα διατεθούν για την πάταξη της παράτυπης μετανάστευσης.

Αυτή η «πραγματιστική συνεργασία» έχει ήδη μειώσει αισθητά τον αριθμό των μεταναστών που κατευθύνονται στην Ευρώπη μέσω Τυνησίας, μετά την υπογραφή του μνημονίου. Σύμφωνα με τελευταία  στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR), μέχρι τις 15 Απριλίου η Ακτοφυλακή της Τυνησίας είχε «αναχαιτίσει» περίπου 21.000 μετανάστες που επιχείρησαν να εισέλθουν στα χωρικά ύδατα της ΕΕ, ενώ ο αριθμός των νεοαφιχθέντων στην Ιταλία μειώθηκε κατά το ήμισυ στο ίδιο χρονικό διάστημα.

«Στόχος της συμφωνίας ανάμεσα στην ΕΕ και την Τυνησία είναι να κρατηθούν πρόσφυγες και μετανάστες μακριά από την ΕΕ και όχι μακριά από την Τυνησία», λέει στην DW η Κέλυ Πετίγιο, συνεργάτις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR). «Το μόνο που κάνουν όλες αυτές οι συμφωνίες είναι να υπονομεύουν τα δικαιώματα των προσφύγων και μεταναστών, χωρίς να αντιμετωπίζουν τα δομικά αίτια της μετανάστευσης. Μία τέτοια συμφωνία έχει μηδενική συνεισφορά στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων…».

«Ασφαλής χώρα» η Τυνησία;

Η Κέλυ Πετίγιο επισημαίνει ότι οι συμφωνίες αυτές αγνοούν το γεγονός ότι η Τυνησία δεν μπορεί να θεωρηθεί «ασφαλής χώρα» για τη μόνιμη διαμονή μεταναστών. Και αυτό γιατί ο πρόεδρος Σαϊέντ όχι μόνο έχει αποδυναμώσει τους δημοκρατικούς θεσμούς μετά την επιβολή «έκτακτων μέτρων» το 2021, αλλά και έχει καταφερθεί ειδικά εναντίον των μεταναστών. Ιδιαίτερα έντονη είναι η κριτική που εκφράζει η Σαλσαμπίλ Χελιαλί, επικεφαλής του τμήματος της Human Rights Watch για την Τυνησία.

«Πρόσφυγες, μετανάστες και όσοι ζητούν άσυλο υφίστανται σήμερα στην Τυνησία σοβαρές παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους από τις δυνάμεις ασφαλείας, ακόμη και όταν τους αναχαιτίζει η Ακτοφυλακή» λέει η ίδια. «Αντιμετωπίζουν βίαιες συμπεριφορές, αυθαίρετες συλλήψεις και συλλογικές απελάσεις, για να αναφέρουμε μερικές μόνο από τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους. Παράλληλα, οι αρχές της Τυνησίας συνεχίζουν να απωθούν μετανάστες και αιτούντες άσυλο στα σύνορα της χώρας με τη Λιβύη και με την Αλγερία. Η συμπεριφορά αυτή έχει γίνει πλέον συνήθης τακτική».

Επιπλέον, επισημαίνει η συνεργάτις της Human Rights Watch, πολλοί μετανάστες που βρίσκονται ήδη στην Τυνησία διαβιούν σε άθλιες συνθήκες, για παράδειγμα σε υποτυπώδεις καταυλισμούς στα περίχωρα της πόλης Σφαξ. Όλα αυτά όμως, τονίζει η Σαλσαμπίλ Χελιαλί, δεν οφείλονται μόνο στον πρόεδρο Σαϊέντ, αλλά και στην ΕΕ, η οποία επιμένει να χρηματοδοτεί τον έλεγχο της μετανάστευσης, ερχόμενη σε αντίφαση με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις θεμελιώδεις αρχές που υποτίθεται ότι πρεσβεύει. Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, περίπου 12.000 πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο διαμένουν αυτή τη στιγμή στην Τυνησία.

«Η Μελόνι γνωρίζει…»

Ασφαλώς δεν ήταν οι τελευταίοι που θα επιδιώξουν να εισέλθουν στη χώρα, αναζητώντας διαφυγή προς την Ευρώπη. Όπως εξηγεί η Χάικε Λέσμαν, διευθύντρια του πολιτικού ιδρύματος Χάινριχ Μπελ στην Τύνιδα, «η κ. Μελόνι γνωρίζει πολύ καλά ότι αυτή τη στιγμή έχουν εγκλωβιστεί στους ελαιώνες νότια του Σφαξ έως και 80.000 μετανάστες, που απλώς περιμένουν να βελτιωθούν οι καιρικές συνθήκες. Είναι και αυτός ένας λόγος για την επίσκεψή της στην Τυνησία. Από τη μία (η Ιταλίδα πρωθυπουργός) δηλώνει ότι θα προσφέρει περισσότερες ευκαιρίες για μία νόμιμη μετανάστευση Τυνήσιων στη χώρα της, από την άλλη θέλει να περιορίσει την παράτυπη μετανάστευση, ενώ την ίδια στιγμή εκφράζει την παράκληση να περιοριστεί ο απόπλους μεταναστών από άλλες χώρες της υποσαχάριας Αφρικής με προορισμό την Ιταλία».

Πηγή Deutsche Welle      

Διαβάστε περισσότερα »

ΗΠΑ: Οι φοιτητές ενάντια στον πόλεμο στη Γάζα

25/4/2024

Πολλοί φοιτητές στις ΗΠΑ αντιδρούν ενάντια στον πόλεμο στη Γάζα καταλαμβάνοντας πανεπιστημιουπόλεις. Αν και η αστυνομία της Νέας Υόρκης προχώρησε σε 100 συλλήψεις, οι φοιτητές επιμένουν.

Εκατοντάδες αστυνομικοί βρίσκονται στις πανεπιστημιουπόλεις των διάσημων πανεπιστημίων Columbia και NYU της Νέας Υόρκης όπου και έρχονται αντιμέτωποι με φοιτητές που διαδηλώνουν υπέρ των Παλαιστινίων – πολλοί εκ των οποίων συλλαμβάνονται.

Σε πολλά πανεπιστήμια των ΗΠΑ η ισορροπία μεταξύ της ελευθερίας της έκφρασης και των διακρίσεων, του δικαιώματος διαδήλωσης και της τήρησης της ασφάλειας φαίνεται να χάνεται. Και κάπως έτσι, απ' όταν ξεκίνησε ο πόλεμος στη Γάζα, τα όσα συμβαίνουν στα πανεπιστήμια αντανακλούν τη διχόνοια που επικρατεί στην αμερικανική κοινωνία γύρω από τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.

Τι έχει συμβεί;

Νωρίς το πρωί της προηγούμενης Πέμπτης (18 Απριλίου) οι φοιτητές του Columbia έστησαν μία σκηνή στην πανεπιστημιούπολη ως ένδειξη αλληλεγγύης προς τους Παλαιστινίους και εκδήλωση διαμαρτυρίας απέναντι στις ενέργειες του Ισραήλ στον πόλεμο στη Γάζα. Το αίτημά τους: το πανεπιστήμιο θα πρέπει να διακόψει κάθε οικονομικό δεσμό με το Ισραήλ. Χωρίς ιδιαίτερους δισταγμούς η διοίκηση του πανεπιστημίου κάλεσε την αστυνομία.

Λίγες μόνο ώρες αργότερα η Αστυνομία της Νέας Υόρκης (NYPD) είχει εκκενώσει τον χώρο και είχει προχωρήσει σε περισσότερες από 100 συλλήψεις ενώ εκσφενδονίστηκαν και μερικά μπουκάλια και καρέκλες. Όμως η αστυνομική επιχείρηση κατάφερε μονάχα να εντείνει τις διαμαρτυρίες. Τόσο στη Νέα Υόρκη όσο και σε άλλα πανεπιστήμια της χώρας δημιουργούνται νέα, μεγαλύτερα κινήματα διαμαρτυρίας. Στο Columbia στήθηκαν πολύ περισσότερες σκηνές και τα διά ζώσης μαθήματα ακυρώθηκαν για λόγους ασφαλείας.

Μεταξύ των διαδηλωτών είναι και η Κάθριν, η οποία σπουδάζει Διεθνείς Σχέσεις με ειδίκευση στη Μέση Ανατολή. Η 26χρονη ήταν μεταξύ εκείνων που είχαν συλληφθεί και εν συνεχεία αποβλήθηκε από το πανεπιστήμιο. Η ίδια αναφέρει πως είχε δεχθεί επιθέσεις κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων τους προηγούμενους μήνες και πως «το πανεπιστήμιο δεν κάνει τίποτα για την αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων βίας εναντίον μας, αλλά αντιθέτως μας επικρίνει που πιάνουμε χώρο με τις σκηνές σαν να πρόκειται για κάτι τρομερό ή εντελώς ανάρμοστο». Για την Κάθριν, η διά της βίας σύλληψη 100 ειρηνικών φοιτητών είναι απαράδεκτη. Και σε αυτό φαίνεται να συμφωνούν και πολλοί άλλοι, όπως και αρκετοί καθηγητές που τάσσονται στο πλευρό των φοιτητών.

 

 

 

 

 

 

 

 

Ειρηνικές ή όχι οι κινητοποιήσεις;

Όποιος έχει επισκεφτεί προσφάτως τον χώρο όπου γίνονται οι κινητοποιήσεις, θα εκπλαγεί από τις περιγραφές ορισμένων αμερικανικών μέσων ενημέρωσης και δεξιών πολιτικών, σύμφωνα με τις οποίες η πανεπιστημιούπολη έχει μετατραπεί σε έναν χώρο βιαιοπραγιών και εξτρεμιστικών δράσεων. Στην πραγματικότητα η κατάσταση είναι πολύ πιο ειρηνική, οι περισσότεροι φοιτητές συνεχίζουν την καθημερινότητά τους, παίζουν μπάλα στο γκαζόν, μελετούν για τις εξετάσεις τους ή διαβάζουν κάποιο βιβλίο, χορεύουν, τραγουδάνε ή μαγειρεύουν. Και μεταξύ των φοιτητών που επικρίνουν το Ισραήλ είναι μάλιστα και ορισμένοι Εβραίοι.

Η κοινή γνώμη ωστόσο επηρεάζεται από ορισμένα μεμονωμένα περιστατικά που σημειώθηκαν τους προηγούμενους μήνες, όπως κάποιες αντισημιτικές (αλλά και ισλαμοφοβικές) εκδηλώσεις ή κάποια πλακάτ που καλούσαν σε ένοπλη αντίσταση εναντίον του Ισραήλ.

Φυσικά δεν διαμαρτύρονται όλοι οι φοιτητές με τρόπο απολύτως ειρηνικό. Το πρόβλημα είναι πως οι πιο μετριοπαθείς διαδηλωτές έρχονται σπανίως σε ανοιχτή ρήξη μαζί τους ενώ δεν καταδικάζουν όλοι ρητά και εξίσου τη Χαμάς. Επιπλέον, υπάρχουν και εξωτερικοί παράγοντες, όπως ριζοσπαστικοί εκπρόσωποι των πολιτικών στρατοπέδων που κάνουν το κλίμα ακόμη πιο τεταμένο ενόψει και της προεκλογικής εκστρατείας για τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου.

Μέσα σε όλα αυτά υπάρχουν Εβραίοι φοιτητές που δεν νιώθουν άνετα να φορούν το αστέρι του Δαβίδ στους χώρους του πανεπιστημίου ή να μιλούν εβραϊκά. Αντιδράσεις προκάλεσε επίσης και μία δημοσίευση στο Χ από τον Σάι Νταβιντάϊ, επίκουρο καθηγητή στο Columbia, ο οποίος ανέφερε ότι το πανεπιστήμιο δεν του επέτρεψε να μπει στην πανεπιστημιούπολη εξαιτίας των κινητοποιήσεων. «Γιατί; Επειδή δεν μπορούσαν να εγγυηθούν την ασφάλειά μου ως Εβραίου καθηγητή. Αυτό συνέβαινε το 1938», υπογραμμίζει.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δήλωσε από την πλευρά του πως «αυτός ο ανυπόκριτος αντισημιτισμός είναι αξιοκατάκριτος και επικίνδυνος – και δεν έχει καμία απολύτως θέση ούτε στις πανεπιστημιουπόλεις ούτε και οπουδήποτε αλλού στη χώρα μας».

 

 

Παράταση στο τελεσίγραφο του Columbia

Το Columbia είχε δώσει τελεσίγραφο για εκκένωση της πανεπιστημιούπολης, το οποίο αποφάσισε να την παρατείνει έως την Παρασκευή (26 Απριλίου). Ο πρόεδρος του πανεπιστημίου, Νεμάτ «Μινούς» Σαφίκ, είχε απειλήσει πως θα εξετάσει «εναλλακτικές επιλογές» για την εκκένωση του χώρου εάν οι διαδηλωτές δεν είχαν φύγει οικειοθελώς έως τα μεσάνυχτα της περασμένης Τρίτης. Η Washington Post ανέφερε πως σύμφωνα με πληροφορίες από το πανεπιστήμιο, έχουν υπάρξει βήματα προόδου στις διαπραγματεύσεις με τους φοιτητές. Οι διαδηλωτές είχαν συμφωνήσει να μαζέψουν έναν «σημαντικό αριθμό» σκηνών, να επιτρέπουν μονάχα σε φοιτητές του Columbia να παρευρίσκονται στις κινητοποιήσεις, αλλά και να λάβουν μέτρα για τον περιορισμό των εκφράσεων που προωθούν τις διακρίσεις.

Πηγή Deutsche Welle     

Διαβάστε περισσότερα »

Άστεγοι χωρίς μέλλον στη Γάζα

26/4/2024

Έξι μήνες μετά την έναρξη του πολέμου στη Γάζα οι ζημιές είναι ανυπολόγιστες. Εκτός από τις ανθρώπινες απώλειες, έχουν αφανιστεί και χιλιάδες σπίτια.

Πολλά τμήματα στα παλαιστινιακά εδάφη, σύμφωνα με ανθρωπιστικές οργανώσεις, μετά από έξι μήνες πολέμου δεν μπορούν πλέον να κατοικηθούν. Οι άνθρωποι προσπαθούν να σώσουν τα υπάρχοντά τους κάτω από τα ερείπια. Η Αμπλά Φαράγ Αλά πέρασε πολλές ώρες στα ερείπια του σπιτιού της στη Λωρίδα της Γάζας ψάχνοντας να βρει κάποια πράγματά της. «Κατάφερα να βρω κάποιες φωτογραφίες και αναμνηστικά που δεν κάηκαν», λέει η Παλαιστίνια στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Το σπίτι της στην προσφυγική συνοικία Νουσεϊράτ δέχθηκε επίθεση πριν από δύο εβδομάδες και καταστράφηκε ολοσχερώς από τις ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές.

Εκτός όμως από κάποια αναμνηστικά, κάποια ρούχα και ένα ντουλάπι τα υπόλοιπα υπάρχοντα καταστράφηκαν. «Δεν ξέρω γιατί βομβαρδίστηκε το σπίτι μου», λέει, μια και το σπίτι της δεν είχε καμία σχέση με στρατιωτικούς στόχους. Επειδή φοβόταν όμως ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συνέβαινε, είχε μετακομίσει με συγγενείς της σε μια κοντινή παραλία και έμεναν σε μια σκηνή. Όταν ο ισραηλινός στρατός εγκατέλειψε τη γειτονιά τους μετά από την επιχείρηση, η οικογένεια επέστρεψε και σοκαρίστηκε με την έκταση της καταστροφής.

Η ανοικοδόμηση θα διαρκούσε δεκαετίες

Μετά από περισσότερους από έξι μήνες πολέμου, μεγάλα τμήματα της Λωρίδας της Γάζας δεν είναι πλέον αναγνωρίσιμα.Σύμφωνα με ειδικούς, μια ανασυγκρότηση θα μπορούσε να διαρκέσει δεκαετίες. Εξαιτίας της μεγάλης καταστροφής πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν πια να βρουν το σπίτι τους ενώ μεγάλα τμήματα της πυκνοκατοικημένης Λωρίδας της Γάζαςδεν είναι πλέον κατοικήσιμα. Το Ισραήλ τονίζει επανειλημμένα ότι δεν επιτίθεται σε πολιτικούς στόχους αλλά μόνο σε αυτούς  που χρησιμοποιούνται από ενόπλους.

Σύμφωνα με την οργάνωση Decentralized Damage Mapping Group από την αρχή του πολέμου τον περασμένο Οκτώβριο, περισσότερα από τα μισά κτήρια στη Λωρίδα της Γάζας έχουν καταστραφεί. Μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, σύμφωνα με το Δορυφορικό Κέντρο του ΟΗΕ είχαν καταστραφεί πάνω από 31.000 κτίρια. Επιπλέον, 17.000 κτίρια υπέστησαν σοβαρές ζημιές και σχεδόν 41.000 υπέστησαν ελαφρές ζημιές. Αυτό αντιστοιχεί στο 35% όλων των κτηρίων ή 121.400 συνολικά. Σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό οι στόχοι του είναι μόνο στρατιωτικοί και όχι πολιτικοί. Η Χαμάς αλλά και άλλες εξτρεμιστικές οργανώσεις χρησιμοποιούσαν κτίρια κατοικιών, κλινικές, σχολεία και τζαμιά για τους σκοπούς τους, σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό. Το Ισραήλ εκτιμά πως η τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς είχε αποδεχθεί την καταστροφή και πολλούς νεκρούς αμάχους με στόχο να κερδίσει τη διεθνή συμπάθεια και ταυτόχρονα να ασκήσει κριτική στο Ισραήλ.

 
Χωρίς ελπίδα για το μέλλον

«Έχουμε μείνει άστεγοι χωρίς μέλλον», λέει ο Σαλάχ Καντί από την πόλη Χαν Γιούνις, μιλώντας στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων. «Δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτή την έκταση της καταστροφής», λέει ο πατέρας των πέντε παιδιών. Η πόλη Χαν Γιούνις θεωρείται προπύργιο της ισλαμιστικής Χαμάς.

Από το διώροφο σπίτι όπου έμενε η οικογένειά του δεν έχει μείνει πια τίποτα μετά τις επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού. «Κατέστρεψαν τα πάντα εδώ. Τα σπίτια μας, τις ζωές μας, τα όνειρά μας», λέει ο 42χρονος με δάκρυα στα μάτια.

Εξαιτίας των εκτεταμένων καταστροφών και των χιλιάδων άμαχων νεκρών, το Ισραήλ βρίσκεται ολοένα και περισσότερο στο στόχαστρο της κριτικής. Ο πόλεμος στη Γάζα ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου όταν η Χαμάς σκότωσε 1.200 ανθρώπους και πήρε 250 ομήρους. Το Ισραήλαπάντησε με πολύ μεγάλη σφοδρότητα και δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους και οι υλικές ζημιές είναι ανυπολόγιστες.

Πηγή Deutsche Welle      

Διαβάστε περισσότερα »

Η Ελλάδα θεσπίζει την εξαήμερη εργασία

26/4/2024

Τον  Σεπτέμβριο του 2023 είχε δημοσιευτεί μία έρευνα του καθηγητή Ρόμπερτ Ίνκλαρ από το Πανεπιστήμιο του Χρόνινγκεν, η οποία διαπίστωνε πως οι δύο λαοί που εργάζονται περισσότερο απ' όλους στην ΕΕ είναι οι Έλληνες και οι Πολωνοί.

«Κι άλλες φορές αλλά και με την έρευνα αυτή καταρρίφθηκε ο μύθος των "τεμπέληδων Ελλήνων” που κυριαρχούσε μέχρι πριν περίπου εννέα χρόνια σε πολλά πρωτοσέλιδα στη Γερμανία για την κρίση του ευρώ», σχολιάζει το FOCUS Online.

«Μέχρι πρότινος λεγόταν πως οι πολλές εργατοώρες δεν συνεπάγονται αυτομάτως και μία υψηλή, από οικονομικής άποψης, παραγωγικότητα. Οι Έλληνες επικρίνονταν πως οι Γερμανοί δουλεύουν με πιο αποτελεσματικό τρόπο. Όμως και αυτό το επιχείρημα δεν φαίνεται να ευσταθεί πια. Το ΔΝΤ επαινεί τους Έλληνες για την υψηλή οικονομική ανάπτυξη της χώρας, η οποία εκτιμάται πως θα φτάσει σχεδόν στο 3% για το 2024, ενώ η Γερμανία είναι ουραγός μεταξύ των μεγάλων βιομηχανικών κρατών στην ανάπτυξη».

Τώρα με σκοπό την αντιμετώπιση της έλλειψης ειδικευμένου εργατικού δυναμικού «θεσπίζεται στην Ελλάδα η εβδομάδα των έξι ημερών. Επισήμως οι εργαζόμενοι αποφασίζουν ελεύθερα, εάν θέλουν να δουλέψουν έξι ημέρες ή να συνεχίσουν να δουλεύουν πενθήμερο.

Σύμφωνα πάντως με δημοσκόπηση του arikera.gr το 55% όσων αναζητούν δουλειά θα προτιμούσε να εργάζεται τέσσερις ημέρες, έχοντας τις ίδιες αποδοχές», το μοντέλο δηλαδή που εφαρμόζουν πολλές επιχειρήσεις στη Γερμανία. «Το "work-life-balance” αποτελεί συχνά αντικείμενο συζήτησης και στην Ελλάδα. Και δεν είναι όλοι ενθουσιασμένοι με την εβδομάδα των έξι ημερών.

Στην πραγματικότητα ωστόσο η νομική κατοχύρωση της εξαήμερης εργασίας είναι ένα μέτρο που στοχεύει στην ευθυγράμμιση της νομοθεσίας με την πραγματικότητα. Διότι πολλοί Έλληνες χρειάζονται δύο ή και περισσότερες δουλειές, προκειμένου να καταφέρουν να τα βγάλουν πέρα», καταλήγει η γερμανική ιστοσελίδα.

Πηγή Deutsche Welle      

Η πραγματικότητα είναι ότι η παραγωγικότητα εξαρτάται από τις παραγωγικές επενδύσεις.

Διαβάστε περισσότερα »

Greece's economic rebound in (painful) context

25/4/2024

By Valentina Romei

It’s time to look at Greece’s strong post-pandemic economic recovery in a historical context. Tl;dr: the country is indeed among the best recent performers in the eurozone, but it has also become the poorest.

Last week, rating agency S&P was the latest to sing the country’s well-deserved praise as it revised the country’s outlook to “positive”. This was on the back of Greek authorities undertaking “a broad ranging structural reform agenda and tackling long-standing bottlenecks” boosting growth above the eurozone average and resulting in a falling debt-to-GDP ratio.

''The positive outlook reflects our expectation that the tight fiscal regime will continue to spur a reduction in the government debt ratio, while growth should continue to outperform that of Greece’s eurozone peers.

Indeed, new data published by Eurostat on Monday showed that Greek government debt relative to GDP fell by 10.8 percentage points to 162 per cent in 2023''.

The Greek economy grew by 2 per cent in 2023, outshining the 0.3 per cent contraction in Germany. Since 2019, before the pandemic, the country has grown at nearly double the eurozone’s rate. Last week the IMF said the Greek economy will expand by 2 per cent again this year, and continue to outperform the currency union’s average growth rate for the next two years.

Strong tourism numbers — which go hand in hand with improvement in the labour market and the recovery in consumption — are helping. So too are structural reforms aimed at removing obstacles to growth, such as increasing digital access to public services, accelerating judicial decisions, and improving transparency and public finances.

As BNP Paribas economist Guillaume Derrien told FTAV:

''Renewed political stability and sharp fiscal consolidation is making Greece a much more attractive country for investment than in the past''.

However . . .

The latest rebound has only just slightly lifted Greek living standards relative to the EU average in the last couple of years — and not enough to lift them from their place as the poorest people in the eurozone.

This is a relatively new thing for Greece, as per-capita GDP was similar to that of the EU average until 2009. Since then, 10 countries have seen living standards rise above those in Greece, leaving it the second poorest in the EU after Bulgaria, and the poorest in the common currency bloc

With the gap with Bulgaria narrowing sharply, it’s not unreasonable to expect that Greece will soon become the EU's poorest country.

How do these opposite stories of strong rebound and poverty reconcile?

The answer lies in the aftermath of the financial crisis and the austerity that followed the 2010 crisis. Greek spending was cut and taxes increased to secure a bailout from the IMF and the EU, squeezing businesses and households and demolishing the economy. The extent of the economic damage was exceptional for peacetime.

The Greek economy shrank by nearly 30 per cent peak-to-trough. In 2016, consumer spending was down 24 per cent from 2007, government spending was down 20 per cent and investment plummeted by 65 per cent. Over the same period, manufacturing activity nearly halved, retail trade and professional activity shrank by nearly one-third. Unemployment shot to an all-time high of nearly 30 per cent.
    
As a result, the Greek economy is today about 19 per cent smaller than in 2007 — despite the country’s strong post-pandemic rebound — while the EU economy as a whole has risen by 17 per cent.

The Greek economy is still much smaller than before the financial crisis

The economic hit is nearly unprecedented in modern times, only comparable to the US Great Depression in the 1930s, notes George Lagarias chief economist at Mazars Wealth Management.

Real wages have been steadily declining until 2022, the latest available in the OECD database, and are down 30 per cent from their pre-financial crisis levels, leaving the country with one of the lowest average salaries among developed economies.

The construction sector — an important driver of growth before the crisis — has been nearly wiped out. Residential investment, which represented over 10 per cent of GDP at the height of the 2008 bubble, has since plunged to 2 per cent of GDP, the lowest share among eurozone countries. As BNP’s Derrien says:

''Greece has now a less unbalanced economic development model — which is a positive — but the drop in construction activity has yet to be fully rebalanced by the expansion in new sectors''.

There are also concerns about the country’s longer-term economic outlook.

Lagarias argues that growth with limited leverage — which is the case of Greece — will remain sluggish, and predicts that it will take many years of “persistent reforms” for Greece to get back to where it was in 2007. Low investment and sluggish productivity also continue to hamstring Greece’s economic potential, according to Derrien.

In its latest country report, the IMF also mentioned climate change as a danger — as 90 per cent of the country’s tourism infrastructure and 80 per cent of industrial activities are in areas exposed to high climate risks — and the increasingly dour demographics.

Greek births fell to a nine-decade low in 2022, aggravating the country’s ageing and shrinking population as many young people leave the country every year.

Overall, Greece’s economic rebound should be celebrated, but it needs to be seen in the context of a remarkable economic crisis that has left it in a hole that might take a generation to climb out of.

Πηγή

Διαβάστε περισσότερα »